Bilim İnsanlarına Göre Başarılı Çocuklar Yetiştiren Ailelerin 13 Ortak Özelliği!
Günümüzde başarı algısı genellikle sınavlardan yüksek notlar almak, çok para kazandıran bir meslek sahibi olmak gibi kavramlar üzerine yoğunlaşmış olsa da başarı asla böyle kalıplar içine sokulabilecek bir şey değildir.
Her anne baba çocuğunun okulda başarılı olmasını, beladan uzak durmasını ve büyüyünce de iyi bir hayat yaşamasını ister.
Elbette iyi ebeveynler olmanın bir tarifi olamaz fakat bazı psikolojik araştırmalar çocukların başarılı olmalarını öngören birtakım faktörler ortaya koyuyor.
Tabi ki bunların çoğu da anne babadan ve çocuklarını nasıl yetiştirdiklerinden başlıyor.
- Çocuklarına ev işleri yaptırıyorlar.
Stanford Üniversitesi eski dekanı Julie Lythcott-Haims’e göre çocuklar iş yaptıklarında hayatın bir parçası olmak için bir şeyler yapmaları gerektiğini anlıyor ve gelecekte meslek sahibi olduklarında çalışma arkadaşlarıyla daha iyi işbirliği kurup daha empatik bireyler oluyorlar.
- Sosyal beceriler öğretiyorlar.
Pennsylvania State University ve Duke Üniversitelerinin 20 yıl süren ve 700 çocuk ve genci kapsayan ortak araştırmasına göre, anaokulundayken sosyal becerileri olan öğrenciler; daha yardımsever, problem çözme yeteneği gelişmiş yetişkinler oluyor ve üniversite bitirip 25 yaşında meslek sahibi oluyorlar.
- Çocuklarından beklentileri daha yüksek oluyor.
2001 yılı doğumlu 6600 çocukla yapılmış bir araştırmadan edindiği veriler sayesinde, Kaliforniya Üniversitesi profesörü Neal Halfon ve çalışma arkadaşları, ebeveynlerin beklentilerinin çocukların gelecek başarıları üzerine çok büyük bir etkisi oluğunu ortaya çıkarttı.
- Çocukarıyla sağlıklı ilişkiler kuruyorlar.
İllinois Universitesi araştırmalarında boşanmış veya birlikte olmaları fark etmeksizin; çatışmaların ve tartışmaların olduğu bir ailenin parçası olan çocukların olmayan çocuklara göre çok daha az başarı elde ettikleri görülmüş.
- Kendileri de daha yüksek eğitim seviyelerine sahip.
Michigan Üniversitesi’nden psikolog Sandra Tang’in 1998-2007 arasında anaokuluna gitmiş 14000 çocuk üzerinde yaptığı araştırmaya göre, genç anne olan kadınların çocuklarının üniversiteye gitme oranları çok düşük. Eğitim almış anneler ise çocuklarını daha çok o yönde etkiliyorlar.
- Çocuklarına matematiği erken yaşta öğretiyorlar.
Matematiği erken öğrenen çocuklar okulda hem matematikte hem de okumayı öğrenmede daha başarılı oluyor.
- Çocuklarıyla sağlam ve hassas bir ilişki geliştiriyorlar.
2014 yılında yapılan bir araştırmaya göre, hassas bir şekilde bakılan ve özen gösterilen 0-3 yaş arası bebeklerin gelecekte özellikle akademik anlamda daha başarılı oldukları gözlendi. Çocuklarına özen gösteren ve onlardan gelen isteklere zamanında ve uygun bir dille cevap veren bireyler daha özgüvenli çocuklar yetiştiriyorlar.
- Stres seviyeleri çok daha düşük.
Özellikle çalışan annelerin çocuk bakımı ve iş hayatı arasında kaldıkları zaman yaşadıkları stres çocuklarını da olumsuz yönde etkiliyor. ‘Duygusal bulaşıcılık’ adı verilen psikolojik fenomen bu durumu büyük ölçüde açıklıyor; yani çocuklar çevrelerindeki ruh hallerinden etkilenip aynı duygulara kapılabiliyor.
- Başarısızlıktan kaçınmak yerine, gösterilen çabaya değer veriyorlar.
Çocukların başarının kaynağının ne olduğunu düşünmeleri de sonuçta elde ettikleri başarıyı etkiliyor. Stanford Üniversitesi’nden psikolog Carol Dweck uzun yıllar boyu sürdürdüğü araştırmalar sonucu başarıya iki şekilde yaklaşıldığını keşfetti. Bunları sabit veya gelişimci zihniyet olarak ikiye ayıran Dweck, gelişimci zihniyette başarısızlığın bir zeka eksikliği olarak görülmesi yerine ilerlemeye yönelik bir sıçrama ve gösterilen bir emek olarak algılandığını açıklıyor.
- Başarılı çocukların anneleri genellikle çalışan anneler.
Harvard Üniversitesi İşletme Fakültesi annelerin ev dışında bir işe sahip olmasının çocukların üzerinde gözle görülür bir etkisi var. Çalışan annelerin kız çocukları çalışmayan annelerin çocuklarına göre daha uzun süre okuyor, daha yüksek mercilerde çalışıyor, erkek çocukları ise hem çocuk bakımına hem de ev işlerine daha çok vakit ayırıyor.
- Daha yüksek bir sosyo-ekonomik seviyeye sahipler.
Yine Stanford Üniversitesi’nin araştırmasına göre düşük gelir seviyesi ve daha iyi gelir seviyelerine sahip ailelerin çocuklarının arasındaki başarı oranı farkı yaklaşık %30 – %40 civarında ve üzücü bir şekilde büyük.
- ‘Otoriter’ veya ‘fazla serbest bırakan’ aileler olmak yerine ‘saygı uyandıran’ ebeveynler olmayı tercih ediyorlar.
Kaliforniya Üniversitesi gelişim psikoloğu Diana Baumride tarafından ilk 1960’ta yayınlanan araştırmaya göre anne babalar bu üç kategoriye ayrılıyor. Saygı uyandıran ebeveynler olmayı tercih eden ailelerin çocukları ise otorite tarafından bastırılmış hissetmek yerine buna saygı duymayı öğreniyorlar.
- Çocuklarına ‘dayanıklılığı’ öğretiyorlar.
2013 yılında, Pensilvanya Üniversitesi’nden psikolog Angela Duckwort’un başarıya götüren bir kişilik özelliği olarak tanımladığı ‘dayanaklılık’; çocuklara uzun dönem hedefler belirlemeyi ve yaşamak istedikleri geleceğe giden yolda kendilerini adayabilmeyi öğretiyor.
Kaynak: Businessinsider
Mutlu ve Başarılı çocuk yetiştirmek istiyorsanız…
Okumayı ve Öğrenmeyi Sevmesini Sağlayın!
Bildiğiniz gibi, çocuk en önemli eğitimini ailede alır. Bu nedenle ona öğretmeniz gereken ilk şeylerden bir tanesi okumayı ve öğrenmeyi sevdirmek olmalıdır. Çünkü çocuğunuzu ne kadar iyi okullara gönderdiğinizin, kaç tane özel hoca tuttuğunuzun ya da kitapları için ne kadar para harcadığınızın burada pek bir önemi yoktur. Belki istediği her kitabı satın alıyorsunuz, belki bulunduğunuz bölgenin en iyi okulunda okumasını sağlıyorsunuz. Ancak ona kitap aşkının ne demek olduğunu öğretemezseniz, bütün bunlar hiçbir işe yaramaz. Bu yüzden daha bebekliğinden başlayarak ona kitapları sevdirmek için var gücünüzle çaba harcamalısınız.
Evet, bazı çocuklara okumayı ve öğrenmeyi sevdirmek diğerlerine göre çok daha zor olabilir. Ama yeterince çaba harcadığınızda bunu önünde sonunda başaracağınızdan emin olabilirsiniz. Eğlenceli oyunlarla, kitap okuma yarışmalarıyla, ilgisini çeken konularda yapacağınız araştırmalarla, onun hayatı boyunca öğrenme meraklısı bir birey olmasını sağlayabilirsiniz. Uzun lafın kısası; başarılı çocuk yetiştirmek istiyorsanız, yapmanız gereken ilk şey ona kitapları ve öğrenmeyi sevdirmek olmalıdır!
Kendisine Doğru Yapacağı Keşif Yolculuğunda Yanında Durun!
Ona tutkularının peşinden gitmeyi öğretin. İsteklerinin, yeteneklerinin ve hayallerinin farkına varmasını sağlayın. Kendi isteklerinizin onun hayatını etkilemesine izin vermeyin. Mesleğinizin, yaşantınızın, hobilerinizin ona ilham kaynağı olması için uğraşmayın. Bırakın, kendi tutkularını bulabilsin. Gerçekten ne istediğini, nelerin ona keyif verdiğini ve hayatını nasıl bir insan olarak sürdürmek istediğini düşünmeyi öğrensin.
Küçük yaştayken ona plan yapmayı, ne istediğine karar vermeyi ve istemediği takdirde hiçbir şey yüzünden kararından vazgeçmemeyi öğretin. Düşüncelerini korkmadan ifade edebilsin. Yeri geldiğinde size karşı çıkıp; “hayır, ben diğer yoldan gitmeyi tercih ediyorum” diyebilsin. Uzun lafın kısası, onun kendisine doğru yapacağı keşif yolculuğunda önünde ya da arkasında durmayın. Her halükarda yanında durun ve bunu ona da hissettirin.
Ona Mutluluğu Öğretin!
Evet, gerçekten başarılı çocuklar yetiştirmek istiyorsanız onlara mutluluğu öğretmelisiniz. Hayattan keyif almayı, umutlu olmayı, insanlara yardım etmeyi ve yaşamı sevmeyi aşılamalısınız. Çünkü bir insanın mutluluğun gerçekten ne demek olduğunu bilmesi, zaten başarıyı garantilemiş olduğu anlamına gelmektedir. Bu nedenle, her hareketinizle çocuğunuza örnek olmalısınız. İnsanlara karşı davranışlarınızla, işinize bakış açınızla, komşularınızla olan ilişkilerinizle, eşinizle olan konuşma tarzınızla, kısacası hayattaki duruşunuzla ona sevginin, mutluluğun ne demek olduğunu göstermelisiniz. Çünkü mutlu çocuklar başarılı çocuklar demektir. Hayata umutla bağlı olan, ailesinden gördüğü gibi zorluklar karşısında güçlü durabilen ve gülüşleriyle etraflarına ışık saçan çocuklar demektir. Kaldı ki bu dünyada mutluluğun hiç zorlanmadan öğretilebileceği varlıklardır çocuklar.
Bir yanıt bırakın